Жасанды интеллекттің бастауыш мектепте функционалдық грамоталықты дамытудағы рөлі

Адамжанова Жанар Жуматаевна, Бастауыш сынып мұғалімі, №40 мектеп - лицейі, Жамбыл облысы, Шу ауданы

Жасанды интеллекттің бастауыш мектепте функционалдық грамоталықты дамытудағы рөлі

Жасанды интеллекттің бастауыш мектепте функционалдық грамоталықты дамытудағы рөлі

Кіріспе

Білім беру жүйсінде жасанды интеллект (ЖИ) технологияларының енгізілуі оқу үдерісін түбегейлі өзгертуге және балалардың функционалдық грамоталығын арттыруға мүмкіндік береді. Бастауыш мектеп жасындағы балаларға арналатын құралдар мен әдістердің тиімділігі білім алушының дағдыларын дамытуда шешуші роль атқарады. Бұл мақалада ЖИ негізінде білім берудің негізгі әдістері мен олардың қолдану мүмкіндіктері қарастырылады.

Жеке оқыту

Жеке оқыту– әрбір оқушының қажеттіліктеріне, қызығушылықтарына және мүмкіндіктеріне негізделген оқыту тәсілдері. ЖИ технологиялары білім алу үдерісін автоматты түрде реттей алады.

Мысалдар:

1. Khan Academy: Оқушылар өз деңгейіне сәйкес оқу материалдарын таңдай алады, ал платформа олардың прогресін бақылап, келесі қадамдарды ұсынады.

2. DreamBox Learning: Математикадағы тапсырмаларды автоматты түрде ұсына отырып, оқушының деңгейіне байланысты қиындықты реттейді.

3. Prodigy Math: Ойын элементтері мен жеке прогрессті есепке ала отырып, математикалық дағдыларды үйретеді.

Интерактивті оқыту ойындары

Интерактивті оқыту ойындары  оқушылардың қызығушылығын арттырып, білімді ойын формасында игеруге мүмкіндік береді. Бұл әдіс білім алу процесін қызықты әрі тиімді етеді.

Мысалдар:

1. Kahoot!: Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара жарыса отырып, білімдерін тексереді. Сайыс сипаты балалардың қатысуын арттырады.

2. Quizlet: Оқушыларға карточкалар арқылы оқу материалдарын бекіту мүмкіндігін береді. Ойындар мен жаттығулар арқылы білімдерін нығайтады.

3. Classcraft: Оқушылардың ортақ мақсаттарға жетуге ынталандыруы арқылы командалық жұмысты дамытады.

Оқытуға арналған чатботтар

Чат-боттар – оқу процесінде сұрақтарға тез жауап беруі арқылы балалардың білім алуына көмектеседі. Олар оқушылардың өз бетімен білім алуына мүмкіндік береді.

Мысалдар:

1. Duolingo: Шетел тілдерін оқытуға арналған чат-бот, ол балалармен ойын режимінде қарым-қатынас орнатады.

2. Socratic by Google: Оқушылардың түсініксіз тақырыптары бойынша сұрақтарына жауап беруге арналған бот.

3. Көпсөздік қыз: Оқушыларға пәндер бойынша дайындық барысында көмектесу үшін ақпараттарды жылдам таба алады.

Прогресті талдау және бағалау

Прогресті талдау және бағалау – ЖИ алгоритмдері оқушылардың жетістіктері мен қиындықтарын талдауға, соның негізінде оқыту әдістерін түзетуге мүмкіндік береді.

Мысалдар:

1. IXL: Оқушылардың жетістіктері мен қатемен жұмысы туралы ақпарат беріп, жеке жұмыстарды жақсартуға мүмкіндік береді.

2. Edmodo: Оқушылардың оқу нәтижелерін бақылап, мұғалімдерге олардың оқу прогресін бағалауға мүмкіндік береді.

3. Gimkit: Оқушылардың тест нәтижелерін талдап, олардың күшті және әлсіз жақтарын анықтайды.

Оқытуға арналған интерактивті платформалар

Интерактивті платформалар – оқу материалдарын визуалды түрде көрсету, тапсырмаларды орындау, сұрақтар қою және топтық жұмыс ұйымдастыру үшін қолданылады.

Мысалдар:

1. Google Classroom: Мұғалімдерге сабақтар ұйымдастыру, тапсырмалар беру және оқушылармен байланыс орнату үшін қолайлы платформа.

2. Nearpod: Оқушылардың оқу материалын интерактивті түрде қабылдауына мүмкіндік беретін платформа, тапсырмаларды орындау барысында кері байланысты қамтамасыз етеді.

3. Flipgrid: Оқушылардың видео байланыс арқылы бір-бірімен пікір алмасуына, идеяларын бөлісуіне мүмкіндік беретін платформа.

 Қорытынды

Жасанды интеллекттің бастауыш мектепте қолданылуы білім берудің жаңа мүмкіндіктерін ашады. Оқушылардың функционалдық грамоталығын дамытуда ЖИ технологияларының көмегімен оқу процесін қызықты, тиімді және нәтижелі етуге болады.

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Рахметова, А. (2022). Жасанды интеллект білім беру саласында: мәселелері мен перспективалары. Алматы: ҚазМУ.

2. Тлеубердиева, Н. (2021). Инновациялық технологиялар арқылы функционалдық грамоталықты дамыту. Қазақ педагогикалық журнал, 2(3), 45-50.

3. Нұрбекова, М. (2023). Жасанды интеллект және білім: жаңа мүмкіндіктер. Астана: Білім беру академиясы.

4. Бекмұратов, А. (2020). Бастауыш мектепте жаңа технологиялар. Білім және ғылым, 5(2), 20-25.

5. Мусина, С. (2022). Оқушылардың функционалдық грамоталылығын қалыптастыру мен дамыту. Астана, қазақ университеті.