Жолдыбаева Сабина, 3 "а" класс, КГУ" Средняя школа имени Н.Баймуратова", село Қарағайлы, Бесқарағай ауданы, Шығыс-Қазақстан облысы, Республика Қазақстан
Кешубаева Гульназ Сальвековна, учитель начальных классов, КГУ" Средняя школа имени Н.Баймуратова", село Қарағайлы, Бесқарағай ауданы, Шығыс-Қазақстан облысы, Республика Қазақстан
Ұялы телефонның адам ағзасына зияны
"Ұялы телефонның адам ағзасына зияны" Жолдыбаева Сабина
Аннотация
Осы ғылыми жобада ұялы телефонның тарихы, зияны мен пайдасы туралы деректер жинастырылған. Ұялы телефонның адам ағзасына қалай әсер ететіні эөнінде мәселелер қарастырылған.
Аннотация
В этой научной работе были рассмотрены влияние сотого телефона на организм человека, и о вреде
Жоспары
1.Ұялы телефон жайлы мағлұмат
2.Ұялы телефонның зияны
3. Мониторинг
4. Сауалнама
5. Қорытынды.
Мақсаты:
1.Қазіргі заманға сай жаңа технологиялық ақпарат құралы туралы ілімдерін кеңейту.
2.Ұялы телефонның зияны туралы түсіндіру арқылы денсаулықтың қадіріне көз жеткізу.
3.Ұялы телефон түрлерін ажырата білуге бейімдеу.
Кіріспе бөлім
«Ұялы телефон бізге ешқашан бос отыруға мүмкіндік бермейді» деген сөзден бастағым келеді.
1. Ұялы телефон туралы мағлұмат.
Ұялы телефонның алғашқы байланыс тарихы 1973 жылғы 3 сМартин Купер. Өндіріле бастаған алғашқы телефонның салмағы 1,15 келі болған. Әрбір бағасы 4 мың доллар болғандықтан, оны тек әскерилер мен ірі кәсіпкерлер ғана қолданған. Ұялы телефоны-сымсыз байланыстың ең озық та, қолжетімді түрі. Қазіргі кезде қалта телефоны зор маңызға ие болып үлгерді. Осыдан 5-6 жыл бұрын қалта телефоны маңызды жұмысы бар азаматтарға ғана болса, қазір екінің бірінде кездеседі.
2.Ұялы телефонның зияны.
А)Ұялы телефонның қосылып тұрғандағы сәулелендіру деңгейі есту, көру, мидың кейбір бөліктеріне кері әсеріне тигізеді.
Ә) Ғалымдар зерттеп, қызықты қорытынды жасады, 10 жылдан астам уақыт ұялы телефонды үзбей пайдаланған адамның миына зиянды заттарды енгізбейтін сүзгіштің қабырғалары бітеледі. Болашақта адамды мидың қатерлі ісігіне шалдықтыруы мүмкін.
Б) Шетелдік ғаламдар телефонды көп қолдану адамды Альгеймер және Паркинсон ауруына шалдықтырады деп шешті.
В) Шетелдік ғаламдар сәуленің әсері кейінгі ұрпаққа беріледі дейді. Күнделікті тұрмыста көптеген адамдардың хат, электронды хабарлама, телефон қоңырауы келсе, тағатсызданатыны белгілі. Әр жарты сағатта шырылдамаса, қарағыштап, қуаты тексеріліп, алаңдап отыратын да мәлім. Хат, қоңырау шалу, ғаламторға ұялы телефонымен ену, хат жолдаумен әуреге түсетін адамдардың қабілеті төмендейтінін ғаламдар анықтап отыр.
Ұялы телефондарды мынадай түрлерге бөлуге болады:
-Жай ұялы телефон
-Ұялы бейне телефон «смартфон»
Пішініне қарай:
-моноблокты -жайылмалы -сырмалы
2.1. Негізігі бөлім
Бала бар қызықты ұялы телефоннан тапты. Баланы ата-ана емес, дос тауып беретін де, қас тауып беретінінде, әншісіде, күйшісіде, жаңалығы да бар аса құрметті ұялы телефондар тәрбиелейтін күйге жеттік. Күні бойы қалтасынан түспейтін көз алдына, мұны басына жастап ұйықтайтындардың қарасы қалың. Мұның сырты мен ішкі технологиясы жаңарған сайын, қызметтері көбейген сайын қымбатына жүгіріп, алашапқын болып жүрген балаға аянышпен қарағаннан басқа қолымыздан келері жоқ. Ғайыптан тайып, үйде қалып қойса, ең қымбатын жоғалтқандай аласұрған түріне де қарау қиын.
Кез келген ұялы телефонның кітапшасында одан шығатын реактивті дем ми ісігін туындату қаупі бар деген ескертпемен шығарылды.
Дәрігерлердің ұялы телефон қолданылатын адамдар арасында ми ісігімен ауыратындар саны көбірек екенін айтып, дабыл қаққанына да бес-алты жылдың жүзі болып барады. Дәрігерлер құлақтүймені күніне үш сағаттан артық тыңдауға тыйым салады. Құлақтың жүйке тамырларын соққылап, бастапқыда білінбей, біршама жылдан кейін бұл жарақаттың соңы саңыраулыққа соқтыратын көрінеді.
Адамдар пойызда, лифт ішінде телефонмен сөйлесіп жатады. Ең зияны да осы екен. Ұялы телефонның антенасы мұндай жағдайда жоғары деңгейде радиация шығарады. Бұл айналып келгенде адамның дене бөліктерін қыздырып, денсаулығына кері әсер беретін көрінеді. Әсіресе жастар күндіз-түні ұялы телефонға жабысып, қолдарынан бір тастамайды. Түнімен музыка тыңдайды, бір-біріне хабар жібереді. Әйтеуір тыным жоқ. Зарядтайтын қондырған жарты метр жерде боса, онды жоғары кернеулі электр сымының астында ұйықтағанмен бірдей екен. Тіпті мұның соңы миды қатерлі ісіктің пада болуына әкеледі. Ғаламдар сұмдық сорақы жайттарды да анықтап отыр. Ұялы телефонмен ұзақ сөйлессеңіз, ол адам миын бір градусқа дейін қыздырады екен.
Ата-аналар балалары бірінші сыныпқа келген жылы-ақ байланысып тұру мақсатында телефон алып береді. Демек, ары қарай оның ішінде қандай мақсатты дүниелер бар екенін де ата-ана бақылауы керек, мұғалімдердің бұлай тексеріс жасауға құқы жоқ. Біз сабақ барысында тіпті үзілісте ұялы телефон қолдануға рұқсат бермейміз, елімізде оқушылар мектеп уақытында телефон қолдана алмайды.
Ұялы телефон балалардың денсаулығына кері әсер етеді екен. Есте сақтау қабілеті нашарлайды. Танымдық қабілеті төмендейді. Бойы сүлесоқтық пен бойкүйездік билейді. Балалардың көбісі ашушаң, шаршауық, жүйкесі тез құриды. Ал ұялы телефонмен ұзақ сөйлесетін балалардың жүйкесі жұқарып, депрессиялық синдроға ұрынуы жиілейтін көрінеді.
Не кереметі барсың әлі түсінбей әлекпіз, бұл дүниеге бесіктегі бала да құмбыл, үйдей алданыштары үйіліп жатса да тәй-тәй басқан бөбектің өзі ұялы телефонға жармасады, сөйлейтін, жүгіретін, секіретін ойыншықтар ұялы телефонның жанында қолданыстан шығып қалды. Тіпті бала екеш балада тек ұялы телефон пайдаланғысы келеді. Ұялы телефонның зиянынан ауруғаиұшырапты деген науқасты әлі кездестіре қойған жоқпыз, бірақ дәрігерлердің өздері де мұның табы уақыт өткен соң білінеді деген пікірде. Қалай болған күндеде ұялы ұямызды бұзбасын дегеннен басқа қолымыздан келер дәрмен жоқ.
3.1 Сауалнама
1.Ұялы телефоннан шығатын сәулелер адам денсаулығына зиянды деп ойлайсыз ба?
А) Иә
Ә) Жоқ
Б) Білмеймін
2. Сіз ұялы телефон таңдағанда төмендегі көрсетілген қасиеттердің қайсысы маңызды деп есептейсіз?
А) Құны
Ә) Төзімділігі
Б) Қызмет түрлері
3.SAR деген не? Сіз ұялы телефоныңызды SAR-ны білесіз бе?
А) Иа
Ә) Жоқ
Б) Білмеймін
4. Ұялы телефонмен хабарласудың қай түрін жиі пайдаланасыз?
А) Сөйлесуді
Ә)SМS арқылы байланысуды
5. Ұялы телефонмен орта есеппен (1хабарласуға) қанша уақыт сөйлесесіз?
А) 10-45 сек
Ә)5-10 мин
Б) 15 минут
Сауалнама бойынша қорытынды және диаграммасы
- «Ұялы телефонның» хабарласу түрлеріне:
- Сөйлесу-47 баладан сауалнама арқылы алынды, 35 баладан сөйлесуді қолданады екен
- СМС-ты-12 бала қолданады.
- «Ұялы телефонмен» орта есеппен қанша уақыт сөйлеседі?
35 оқушыдан сауалнама алынады.
15 минуттан артық-20 бала
5-10 минут-15 бала
Ұялы телефон түрлері:
-жай ұялы телефон
-Ұялы бейнетелефон
(смартфон)
Пішініне қарай:
-моноблокты
-жайылмалы
-сырмалы
Мониторинг
Керек кеңес
1.Ұялы телефонды күн сайын этиль спиртімен бір мезгіл сүрту арқылы радиактивті кірлерінен тазартуға болады.
2. Еуропалық дәрігерлер жүкті әйелге ұялы телефон ұстауға үзілді-кесілді тыйым салады.
3. Ұялы телефонмен сөйлескенде құлақтан 3-4 см қашық ұстау одан келетін зиян мөлшерін шектейді.
4. Ұялы телефонды жанқалта, төсқалтаға салуға алқа секілді мойынға асып алуға, белдікке орнатуға үзілді-кесілді тыйым салынған, оның орны тек қана сөмкеде.
Қорытынды
Н.Баймұратов атындағы орта мектепте ұялы телефонды қолдану зерттеу жұмысы өзекті. Сондықтан «тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні» ұялы телефонды балаға пайдаланудың ерте екені және сақтану шараларын жасау арқылы денсаулықты нығайту жолын ескеремін. Сқндықтан менің ғылыми негіздемем арқылы денсаулықтарыңызды сақтаңыздар демекпін.
